|
Hastalık
etmeninin genel özellikleri:
Rhizoctonia solani Kühn. (Eseyli devresi :Thaatephorus cucumeris [FR] Donk) toprak kökenli genis bir konukçu listesine sahip fungal bir hastalik etmendir. Fungal etmenin sinonimleri Pellicularia filamentosa ve Corticium solani' dir. Fungus bitki materyali içinde ya da sklerot (dayanikli üreme organi) olarak toprakta uzun süre canli kalabilir. Bitki tohumlari bulasik topraklara dikildiginde, fungus çimlenen tohumlarin kotiledon yapraklarina saldirabilir ve nemli kosullarda fideler tamamen çürür ve ölürler, sag kalan bitkiler ise kök ya da kök bogazi çürümesi hastaligina neden olur. Ayrica fidelerin yan yatmasi ile de hastalik etmeni çökerten ve bir çok farkli bitkilerde farkli isimler ile anilmaktadir, bunlar; Gövde ve stolon kanseri, yumru kararmasi, siyah bacak gibi isimlendirilir. Hastalik etmeni hastalanmis bitkilerde misel ya da sklerot (dayanikli üreme organi) olarak veya bulasik topraklarin taransferi ile yeni alanlara tasinmaktadir. Bir çok Rhizoctonia etmeni misel veya sklerot ile hastaligi baslamasina ragmen, fasulye, sekerpancari ve tütün bitkilerinde hastalik etmeni basidiospor ile hastaligi baslamaktadir. Fungus basidiosporlari sayesinde hizli ve uzun mesafelere tasinmasi mümkündür. Hastalik etmeni eseyli üreme devresinde hava kökenli sporlarda üretir, özellikle hava neminin yüksek oldugu bölgelerde bu sporlar önemli olmaktadir. Rhizoctonia hastaliginin bir çok irki ya da biyotipleri bulunmakta olup, bunlar anastomosis grublar olarak adlandirilir ve bir çok konukçuda hastalik yapmaktadir. Örnegin patatesde hastalik yapan irkinin AG-3 oldugu bildirilmistir. Hastalik etmeninin konukçulari; patates, domates, fasulye, kabakgil bitkileri (hiyar, karpuz, kabak ve kavun gibi), sekerpancari, yerfistigi, yonca, marul, patlican, misir, çilek dir. Fungus toprak ve tohum kökenli bir patojendir. Fungus toprakta paraçalanan bitki dokularinda misel olarak canli kalabilir. Örnegin patates yumrularinda ya da sclerot (dayanikli üreme organ) olarakda uzun süre canli kalbilir. Hastalik etmeninin populasyonu konukçu bitkilerin yoklugunda önemli bir azalma gösterir ve hastalik etmeni toprak tipi, rotasyonlu ürün ve topraktaki organik maddelerin miktarindan da önemli ölçüde etkilenir. Hastalik gelismesi için uygun kosullar serin ve nemli topraklardir. Hastalik gelisimi için optimal sicaklik ise 18 °C dir.
|
|